Hierbij een mooi artikel over Alevieten in Nederland uit Trouw:
Alevieten zijn reclame voor multiculti-samenleving
Trouw, 11 mei 2010
Amsterdam – Het integratiedebat gaat over gebrekkige taalbeheersing, achterstanden, hoofddoeken, minaretten en radicalisering. Dus niet over Alevieten. En dat is jammer, stelt antropoloog Ibrahim Yerden: „Want Alevieten zijn de beste reclame voor de multiculturele samenleving”.
Er zijn in Nederland tussen de 80.000 en 100.000 Alevieten van Turkse afkomst, de eersten kwamen 50 jaar geleden. Alevieten bouwen geen speciale gebedshuizen, propageren een seculiere maatschappij en zijn vaak voorstander van openbaar onderwijs. Ze zijn in stilte geïntegreerd. Dat staat in ’Mijn Mekka is de mens; Alevieten in de Nederlandse samenleving’, een onderzoek uitgevoerd onder leiding van Yerden van de Universiteit van Amsterdam.
Alevieten onderscheiden zich van de dominante islamitische stromingen (soennieten en sjiieten) door hun (religieus)humanistische levensopvatting. Ze zoeken God in de mens, zegt Yerden. „Je hoeft niet naar Mekka. Je bént Mekka.”
Veel Alevitische normen en waarden sluiten naadloos aan bij westerse. De gelijkwaardigheid van man en vrouw, respect voor andersdenkenden, andere religies en nationaliteiten, vrijheid van godsdienst en meningsuiting en eigen persoonlijke verantwoordelijkheid staan bij Alevieten hoog in het vaandel.
„Geen boerkini’s in het zwembad of hoofddoeken in het stadhuis. Dat zijn Alevieten met Wilders eens”, zegt Yerden. „Geen symboliek in de openbare ruimte, religie is voor thuis. Ze zijn dus ook voor openbaar onderwijs.”
De onderzoekers zagen ook dat veel Alevieten van de tweede generatie helemaal geen probleem hebben met het Nederlandse migratiebeleid. Die snappen dat er veel eisen en voorwaarden worden gesteld voor importbruiden, en dat er vermogenstoetsen worden gedaan. „Ze zitten ook helemaal niet op een gearrangeerd huwelijk met importpartner te wachten”, aldus Yerden.
En met dat alles op een rijtje komt de antropoloog tot de conclusie dat Alevieten een voorbeeldfunctie zouden kunnen vervullen. In het actuele islamdebat kan het Alevitisme bijdragen aan een evenwichtiger beeld van de islam, en misschien zelfs een brug slaan tussen moslims en autochtone Nederlanders.
Dat gebeurt niet, omdat de kleine minderheid voor de doorsnee Nederlander onbekend en onherkenbaar is. Bewust, zegt Yerden. „Alevieten zijn in Turkije onderdrukt vanaf de Ottomaanse periode (vanaf 1300, red). Ze zijn jarenlang gediscrimineerd en onderdrukt. Nu genieten ze van de vrijheid, blijheid in Nederland. Ze zijn hier dan ook niet zo heel goed georganiseerd, ook uit angst hun identiteit prijs te geven.”
Maar die brug- of voorbeeldfunctie raakt ook uit zicht nu etniciteit steeds meer een onderwerp wordt. De stille integratie staat onder druk, een onzichtbare groep voelt zich steeds meer te kijk gezet, constateert Yerden. De discussie over de multiculturele samenleving gaat over islamisering, moslim werd een synoniem voor allochtoon en door negatieve associaties hebben Alevieten het gevoel te moeten kiezen. „Alevieten zijn bijna humanisten, maar ze worden in al het gestigmatiseer en gepolariseer gezien als moslims, als zondebokken die zich moeten verdedigen in het islamdebat.”
En als Alevieten zich moeten verdedigen, en op zoek gaan naar antwoorden over de islam, ligt ook radicalisering op de loer. „Alevieten zijn eigenlijk allergisch voor orthodoxie. Maar als ze zich in hun geloof gaan verdiepen, lopen we het risico dat ze verkeerde sites bezoeken, of dat de openstaande deuren van radicale moskeeën lokken.”
Zo geeft de samenleving volgens Yerden Alevieten, die nu nog reclame zijn voor de multiculturele samenleving en heel goed een brugfunctie tussen moslims en autochtone Nederlanders zouden kunnen vervullen, een duwtje in de verkeerde richting.